Szczegóły
Kategoria: Uncategorised
Odsłony: 205

Z okazji przypadającej w roku bieżącym 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej Archiwum Państwowe w Zamościu podjęło współpracę z Muzeum Fortyfikacji i Broni "Arsenał" w Zamościu oraz Muzeum Zamojskim w Zamościu nad wystawą upamiętniającą tamte wydarzenia. Ekspozycja przedstawia Zamość w przededniu wybuchu wojny w świetle dynamicznego rozwoju społeczno-gospodarczego miasta, jaki nastąpił w okresie dwudziestolecia międzywojennego oraz działania wojenne w okresie września - grudnia 1939 r.

W katalogu wystawy zapisano: Wojna przerwała korzystny dla Zamościa czas rozwoju. W ostatnich latach pokoju, dzięki wielu osobom (burmistrz Michał Wazowski, starosta Marian Sochański, architekt miejski Tadeusz Zaremba, ponadto: prof. Michał Marian Pieszko, prof. Stefan Miler, mec. Henryk Rosiński i wielu innych) przechodziło korzystną przemianę. Większe możliwości finansowe (budżet Zamościa wzrósł z ok. 600 tys. zł do ponad miliona zł) pozwoliły na modernizację infrastruktury oraz na pierwszą w historii miasta rewaloryzację części zabytkowej (Ratusz i zabudowa wokół pl. Mickiewicza - Rynku Wielkiego). Po raz pierwszy w Polsce wyznaczono granicę zabytkowego obszaru pod ochroną konserwatorską. Plany rozwoju miasta, opracowane przez pracowników Zakładu Architektury Polskiej Politechniki Warszawskiej: dr inż. arch. Jana Zachwatowicza i dr inż. arch. Władysława Wieczorkiewicza, przyjęte do realizacji w czerwcu 1939 r., tworzyły wizję świetnej przyszłości. Kwitło życie kulturalne (np. Dni Zamościa w czerwcu 1939 r.). Wystawa nie wyczerpuje tematu, a prezentuje tylko niektóre, wybrane fakty.
Gdy wybuchła wojna w rejonie Zamościa stoczono dwie największe bitwy września 39 r. (bitwy tomaszowskie 17-27 IX). Miał też miejsce epizod związany z próbą odbicia zajętego przez Niemców 13 IX miasta, przez oddziały polskie (19/20 IX). W końcowej fazie działań w rejonie miasta, Polacy stoczyli liczne walki z Sowietami. Zamość krótko (26 IX - 6 X) znalazł się pod okupacja sowiecką. Przez cały ten czas funkcjonują w mieście polskie szpitale polowe. W październiku wracają Niemcy i rozpoczyna się długa okupacja i represje. Jednocześnie powstają pierwsze organizacje konspiracyjne, rodzi się polskie podziemie. Te wydarzenia obszernie prezentuje wystawa. Rolę swoistego przewodnika po ekspozycji pełnią fragmenty dziennika Zygmunta Klukowskiego, prowadzonego przez autora przez wiele lat. Barwne, a zarazem rzetelne opisy zdarzeń świetnie ilustrują te czasy i wydarzenia.

Wernisaż wystawy miał miejsce 3 maja w godz. 14:00 - 16:00 w siedzibie Muzeum Fortyfikacji i Broni "Arsenał" w Zamościu. W otwarciu wystawy uczestniczyli m.in. Pan Piotr Orzechowski - Dyrektor Wydziału Kultury i Sportu Urzędu Miasta Zamość, Pan Andrzej Urbański - Dyrektor Muzeum Zamojskiego w Zamościu oraz Pan Mirosław Bańkowski - kustosz MFiB "Arsenał", który kierował przygotowaniem i organizacją ekspozycji.

Zgromadzone na ekspozycji materiały pochodzą ze zbiorów: Muzeum Fortyfikacji i Broni "Arsenał" w Zamościu, Muzeum Zamojskiego w Zamościu, Archiwum Państwowego w Zamościu oraz prywatnych kolekcji. Wystawę można oglądać w zamojskim Arsenale przy ul. Zamkowej 2 do grudnia 2019 r.

Fot. AP Zamość oraz dzięki uprzejmości Pana Jacka Herca

Szczegóły
Kategoria: Uncategorised
Odsłony: 306

3
W dniach 27-28 kwietnia b.r. zorganizowano w Zamościu 8 urodziny portalu genealogów Lubelszczyzny www.lubgens.eu reprezentowanego przez administratorów: Grzegorza Kociubowskiego i Ewę Tyburek. Współorganizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie Genealodzy Zamojszczyzny wraz z Prezesem, Przemysławem Portusiem. Do Zamościa przyjechało ok. 30 sympatyków LubGens z różnych stron Polski, m. in. z Warszawy, Gdańska, Lublina. W programie uroczystości było zwiedzanie miasta oraz spotkanie naukowe, podczas którego odbyły się dwie prelekcje. W sobotę 27 kwietnia Dr Jacek Feduszka z Muzeum Zamojskiego w Zamościu zaprezentował referat poświęcony działalności Stanisława Józefa Duńczewskiego (1701-1767), profesora astronomii na Akademii Zamojskiej. Dyrektor Archiwum Państwowego w Zamościu Jakub Żygawski wystąpił z prelekcją poświęconą wydanej w 2018 r. monografii "Kartograficzne Zamostiana" oraz przybliżył użyteczność materiałów kartograficznych w badaniach genealogicznych.

Szczegóły
Kategoria: Uncategorised
Odsłony: 236

4
8 kwietnia b.r., w sali Consulatus Urzędu Miasta Zamość odbyła się prelekcja poświęcona historii Polskiego Złotego i rozwoju gospodarczego Zamościa w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Współorganizatorami seminarium byli: Narodowy Bank Polski Oddział w Lublinie i Archiwum Państwowe w Zamościu przy współpracy Urzędu Miasta Zamość. Spotkanie odbyło się w ramach obchodów 100-lecia utworzenia sieci archiwów państwowych i 100-lecia Polskiego Złotego. Zaprezentowano monetę wybitą przez NBP z okazji setnej rocznicy podpisania przez Naczelnika Państwa, Józefa Piłsudskiego Dektretu o archiwach państwowych. W spotkaniu wzięli udział słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Zamościu oraz wiceprezydent Zamościa, Pan Piotr Zając.

Szczegóły
Kategoria: Aktualności
Odsłony: 595

odznaczenia 33 MB
Z okazji stulecia podpisania przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego dekretu o organizacji archiwów państwowych i opiece nad archiwaliami, 7 lutego 2019 r. w Pałacu Prezydenckim odbyła się uroczystość, podczas której zostały wręczone odznaczenia państwowe zasłużonym pracownikom Archiwów Państwowych.

Szczegóły
Kategoria: Aktualności
Odsłony: 963

Archiwariusz Zamojski XVI 2018 okladka
Pod koniec grudnia 2018 r. ukazał się dzięki wsparciu finansowemu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych XVI tom rocznika "Archiwariusz Zamojski". Działalność Archiwum Państwowego w Zamościu w 2018 r. skoncentrowała się wokół celebrowania obchodów jubileuszu 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Z tego powodu okładkę „Archiwariusza” zdobi identyfikacja wizualna Programu Wieloletniego „Niepodległa”.

W roczniku znajdą Państwo m. in. artykuły poświęcone tematyce niepodległościowej. Zbigniew Stankiewicz napisał tekst o poborze do Legionów w okresie 1915–1917, opierając się na materiałach źródłowych z zasobu Archiwum Narodowego w Krakowie. Barbara Typek omówiła życiorys poety, dziennikarza i żołnierza Wojska Polskiego rodem z Zamojszczyzny, Bronisława Przyłuskiego. W okresie dwudziestolecia międzywojennego powstała w Putnowicach Górnych, w powiecie hrubieszowskim, Szkoła Przemysłu Ludowego, którą założył artysta – malarz Paweł Gajewski, o czym napisała Elżbieta Gnyp. Z walką o niepodległość od XIX w. związana była postać Waleriana Łukasińskiego, więźnia twierdzy zamojskiej. Nowe światło na tą postać rzuciła Ewelina Nawrocka w oparciu o zapisy pamiętników i relacje współwięźniów. Natomiast nad wznowieniem wydania „Zamojszczyzny” dra Zygmunta Klukowskiego – kronikarza regionu z okresu dwudziestolecia międzywojennego oraz lat okupacji niemieckiej – pochyliła się Barbara Hirsz.

  1. Współpraca niepodległościowa z Biblioteką Pedagogiczną w Zamościu
  2. Projekt "Wolna i Niepodległa" w II L.O. w Zamościu
  3. Otwarcie Fotoplastikonu w Zamościu
  4. Archiwalny Fotoplastikon w Zamościu